Falnâme: Osmanlı Usûlü Minyatürlü Falınız
Fala inanır mısınız? Tarih boyunca insanların çoğu inanmıştı. Kâhinlik bütün kadim toplumlarda önemli bir kurumdu ve semavi dinler arasında bazen meşru, bazen gayrimeşru sayıldı. İslâm'da fala genel bakış kötüleyicidir, ancak bazı hadislere dayanılarak falın geleceği ve gaybı bilme iddiası taşımaksızın sadece bir tefe'ül (hayra yorma) çabası olduğu düşünülmüştür. Başta gelen türlerden biri kitap falıdır. Kur'an'dan rastgele sayfalar açılarak yapılanlar bir yana bırakılırsa, çeşitli dinî anlatıların, efsanevi olay ve kişiliklerin konu alındığı bir literatür de doğmuştur. Buna Falnâme denir. İşte bunların en güzellerinden biri, Osmanlı sarayında, 1603-1617 arasında hüküm süren I. Ahmed'e takdim edilmişti. Kitabı 1614-16 yılları arasında Türkçe hazırlayıp padişaha sunan, vezir ve kitap onarıcısı Kalender Paşa'ydı. Yazmanın ressamları arasında Nakşî, Nakkaş Hasan ve bazı Safevî nakkaşların bulunduğu düşünülmekte. Eser, Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, Hazine